ಅಮರನಾಥ ಯಾತ್ರೆಯ ಸುರಕ್ಷತೆ

ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಭಾಗದ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಪವಿತ್ರ ಗುಹಾ ದೇವಾಲಯದ ವಾರ್ಷಿಕ ಅಮರನಾಥ ಯಾತ್ರೆಯು, ಭಕ್ತರಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳಿಗೂ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ, ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸಂಭಾವ್ಯ ಬೆದರಿಕೆಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಮೂಲಕ ಸುಗಮ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹುಪದರದ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬಲವಾದ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ:

ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ಅಮರನಾಥ ಯಾತ್ರೆಯು ಹಿಂದೆ ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 2025 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಂತಹ ಪಹಲ್ಯಾಮ್ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಗಳಂತಹ ಘಟನೆಗಳು ನಾಗರಿಕರ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡವು. ಇವು ನಿರಂತರ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಕಠಿಣ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳೆರಡಕ್ಕೂ ಅತ್ಯಂತ ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಭದ್ರತಾ ಕಾಳಜಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ಕೇಂದ್ರ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪೊಲೀಸ್‌ ಪಡೆಗಳು (CAPF), ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಪೊಲೀಸ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಅಮರನಾಥಜಿ ಡ್ರೈನ್ ಬೋರ್ಡ್ (SASB) ನೊಂದಿಗೆ ಸಮನ್ವಯದೊಂದಿಗೆ 'ಆಪರೇಷನ್ ಶಿವ' ಎಂಬ ಸಮಗ್ರ ಭದ್ರತಾ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಎರಡು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಯಾತ್ರಾ ಮಾರ್ಗಗಳಾದ ಪಹಲ್ಟಾಮ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ತಾಲ್ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಭದ್ರತಾ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ರಮಗಳು:

1. ಭಾರಿ ಮಿಲಿಟರಿ ನಿಯೋಜನೆ:

CRPF, BSF, SSB, ITBP ಮತ್ತು CISF ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಮಾರು 50,000 ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಎರಡೂ ಯಾತ್ರಾ ಮಾರ್ಗಗಳು, ಬೇಸ್ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಿತ ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವ ತಂಡವಾಗಿದೆ. (ROP), ಇದು ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ತ್ವರಿತ ಕ್ರಿಯಾ ತಂಡ (QAT) ಮತ್ತು ಸ್ಫೋಟಕಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಬಾಂಬ್ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ದಳ (BDS) ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

2. ಸುಧಾರಿತ ಕಣ್ಣಾವಲು ಮತ್ತು ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್:

ಮುಖ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (FRS): ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ಪಹಲ್ಯಾಮ್ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಮುಖ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಾಲ್ತಾಲ್ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿಯೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ನಿಯೋಜನೆಯನ್ನು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪುಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಣ್ಣಾವಲು ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರೆ ಆ ಕೂಡಲೇ ಅದು ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಡೋನ್ ಮತ್ತು ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕಣ್ಣಾವಲು: ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಬಿರಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಿಗಾ ಇಡಲು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಡೋನ್ ಕಣ್ಣಾವಲು ಮತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗಳ ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕಣ್ಣಾವಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

RFID ಟ್ಯಾಗಿಂಗ್: ಎಲ್ಲಾ ನೋಂದಾಯಿತ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಾವಲು ವಾಹನಗಳಿಗೆ ರೇಡಿಯೋ ಫ್ರೀಕ್ವೆನ್ಸಿ ಐಡೆಂಟಿಫಿಕೇಶನ್ (RFID) ಟ್ಯಾಗ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಅವರ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಿರಂತರ ಕಣ್ಣಿಡಲು ನೈಜ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್‌ಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

ಯಾತ್ರಾ ಮಾರ್ಗದ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್: ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ನಿಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ಇಡೀ ಯಾತ್ರಾ ಮಾರ್ಗದ ವಿವರವಾದ ಪರಿಚಯದ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಡೆಸಿವೆ.

3. ಗುಪ್ತಚರ ಮತ್ತು ಸಮನ್ವಯ:

ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಭೆಗಳು: ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್‌ ಶಾ ಮತ್ತು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ ಮನೋಜ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಭದ್ರತೆ, ವ್ಯವಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭದ್ರತಾ ಸಭೆಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜಂಟಿ ಪೊಲೀಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿ (JPCR): ವಿವಿಧ ಭದ್ರತಾ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳ ನಡುವೆ ಉತ್ತಮ ಸಮನ್ವಯಕ್ಕಾಗಿ ಯಾತ್ರಾ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಎಕಅಖ ನಂತಹ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಎದುರಾಗುವ ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಪರಿಹರಿಸಬಹುದು. ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ವಿರೋಧಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು: ಯಾತ್ರಾ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಕಠಿಣ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ವಿರೋಧಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ತಪಾಸಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ನಿಯಮಿತ ಅಣಕು ಡಿಲ್‌ಗಳಿಂದ ಸನ್ನದ್ಧವಾಗಿದೆ.

4. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಹಾಯ:

ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡ: ಶ್ರೀ ಅಮರನಾಥಜಿ ಸೈನ್ ಬೋರ್ಡ್ ಕಠಿಣ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ. 13 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರು, 70 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರು ಮತ್ತು ಗರ್ಭಿಣಿಯರಿಗೆ ಯಾತ್ರೆಯ ಕಠಿಣ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅಗತ್ಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳಿದ್ದರೂ ಸಹ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸಹಾಯ: ಭದ್ರತೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಲಖನ್‌ಪುರ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ, ಸುಧಾರಿತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು, ಉತ್ತಮ ಸಾರಿಗೆ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿತ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಪರ್ವತ ರಕ್ಷಣಾ ತಂಡಗಳನ್ನು ಸಹ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸಾದಾ ಉಡುಪಿನ ಮಾರ್ಷಲ್‌ಗಳು: ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಾಗಿ ಯಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಬಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸಾದಾ ಉಡುಪಿನ ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು 'ಮಾರ್ಷಲ್‌ಗಳು' ಆಗಿ ನಿಯೋಜಿಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದ ಸಂದೇಶ: ಅಂತರ್ಗತ ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಬೆದರಿಕೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ನಿರಂತರ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ದೃಢಸಂಕಲ್ಪ ಹೊಂದಿವೆ. ಅಮರನಾಥ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳು ಭಕ್ತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯತ್ನದ ವಿರುದ್ಧ ಶೀಘ್ರ ಅಗತ್ಯ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಈ ಪವಿತ್ರ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಪೂರ್ಣ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.